Tôi đã đọc một số bài viết về sò mồng, nhưng có thể khẳng định rằng, “nhìn mặt đặt tên” thì một loại sò nhỏ ở Cam Ranh, Khánh Hòa mới chính hiệu là sò mồng.
Sò mồng ở Cam Ranh – QUANG VIÊN
Sò mồng hình dáng bên ngoài giống như anh em, “dòng họ” của sò dương nhưng nhỏ hơn. Đặc biệt, cái lý để người ta đặt tên là sò mồng vì nó có một cái vòi màu đỏ rất đẹp mà khi thò ra ngoài trông như chiếc mồng gà trống.
Ở Khánh Hòa, dân địa phương xếp sò mồng vào hàng ngon nhất trong các loại sò. Phần ngon nhất của giống sò này cũng là cái mồng đỏ chót của nó. Mới đây, khi tôi đến Cam Ranh, ông bạn “nối khố” rủ ra chợ hải sản và cứ chăm chăm vào món sò mồng. Tôi hỏi, sao lại mê món sò mồng, thì ông bạn giải thích: “Mùa này mà có sò mồng là rất hiếm. Hơn nữa, đây là loại sò ngon số zách mà sò lông, sò huyết, sò bung, sò điệp… xách dép chạy không kịp”. Ông bạn còn nói, nhiều người tả con sò mồng giống con sò huyết mà vỏ nhẵn là “trật lất rồi”. Bởi sò mồng hình dạng vỏ giống sò dương nhất, còn mặt vỏ có hình răng cưa.
Quán bún chả Hà Nội giữa Sài thành giúp người lầm lỡ làm lại cuộc đờiMùa thu hoạch chính của sò mồng là vào giữa tháng 5 âm lịch. Khi đó, nước thủy triều rút xuống để lộ lên những bãi san hô chết. Dưới bãi san hô đó là nơi sinh sống của loài sò mồng. Thời điểm này cũng là mùa bắt sò mồng đông như hội của người dân địa phương.
Sò mồng vùi thân sâu dưới lớp san hô mục khoảng hơn gang tay người lớn, nhưng người dân có chiêu để bắt. Họ giậm bằng chân hoặc cầm đầu cuốc chọt xuống nền san hô, thấy chỗ nào có nước phun lên là tín hiệu sò mồng báo “lạy ông tôi ở chỗ này” rồi. Cứ thế đào xuống là tóm ngay con sò có cái mồng đỏ chót.
Cũng theo ông bạn, vào dịp tôi đến mà có được sò mồng để lai rai là phải biết “thương con sò mồng” và người khai thác nó. Vì mùa này con sò mồng tưởng đã yên thân ngoài xa bờ biển nhưng cũng bị săn tìm và việc bắt sò mồng cực khổ hơn nhiều. Những ngư dân có kinh nghiệm phải lặn sâu xuống các rạn san hô mới bắt được và số lượng cũng không nhiều. Cũng chính vì thế mà một ký sò mồng hôm ông bạn tôi mua ở chợ đã 250.000 đồng, còn trong quán nhậu tôi thấy họ bán giá gấp đôi.
Cách chế biến sò mồng rất đơn giản. Sò mồng rửa sạch, cho ngâm vào nước mặn để nhả hết bùn đất, sau đó đem hấp sả hoặc nướng là đủ chết điếng những “tâm hồn ăn uống”. Nếu hấp thì cho củ sả đập dập vào chung với sò và nhớ đừng đổ nước. Khi nào thấy sò mở hết vỏ và giương cái… mồng lên “khoe” là thưởng thức được rồi. Có thể chấm sò mồng với muối tiêu, muối ớt hoặc nước mắm nhỉ pha chế chanh, đường, tỏi, ớt rồi giã cho keo lại thành thứ nước chấm đặc sệt. Để tăng hương vị thì thêm mấy cọng rau thơm.
Ngồi trong căn nhà bạn tôi nhìn ra bờ sông, đón cái gió biển Cam Ranh mà ăn con sò mồng thì thấy trong lòng “nhảy múa”. Cái cảm giác giòn giòn, cái vị ngọt ngào đặc trưng của con sò mồng, quyện cùng mùi thơm của gia vị và chút cay nồng của rượu đế địa phương, cùng với tình bạn… khiến tôi khi rời xa Cam Ranh rồi mà cứ thương quá sò mồng ơi!
Quang Viên
Theo Thanh niên online