Theo các nhà khoa học, chất asen nhiễm vào gạo là do các chất ô nhiễm công nghiệp, thuốc trừ sâu được sử dụng trong quá khứ và nó có thể vẫn tồn tại trong các cánh đồng lúa nước qua hàng chục năm. Và các nhà nghiên cứu Anh đã phát hiện ra các chất độc hại này có trong gạo và sản phẩm từ gạo được bán tại nước này có thể gây nguy hiểm cho trẻ em.
Andy Medarg, giáo sư Thực vật và Khoa học đất tại Viện An ninh Lương thực Toàn cầu cho biết, nhiều giáo sư Khoa học Thực vật đã ngăn cấm con cái mình ăn một số sản phẩm từ gạo vì hàm lượng asen.
Thông thường, gạo có nồng độ asen vô cơ cao gấp 10 lần các thực phẩm khác. Cơ quan Tiêu chuẩn Thực phẩm châu Âu cho biết, những người ăn nhiều sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe như các vấn đề về phát triển, bệnh tim, tiểu đường và tổn thương hệ thần kinh. Đặc biệt, hậu quả ghê gớm nhất là có thể dẫn đến bệnh ung thư phổi và ung thư bàng quang.
Các nhà nghiên cứu Anh đã phát hiện ra các chất độc hại này có trong gạo và sản phẩm từ gạo được bán tại nước này có thể gây nguy hiểm cho trẻ em.
Năm ngoái, trường Đại học Queens, bang Belfast, Anh đã tiến hành thí nghiệm và cho thấy 47 trong số 81 sản phẩm từ gạo được bán ở Anh có nồng độ asen cao hơn giới hạn theo qui định mới đây của Liên minh Châu Âu (EU), sẽ có hiệu lực từ mùa hè năm tới. Và các sản phẩm được nghiên cứu chủ yếu gồm ngũ cốc ăn sáng và các sản phẩm đồ ăn từ gạo dành cho trẻ sơ sinh hoặc trẻ mới biết đi.
Tùy theo từng loại, nước sản xuất và điều kiện phát triển mà hàm lượng asen trong gạo sẽ có mức độ ít nhiều khác nhau. Tuy nhiên, gạo nâu có hàm lượng asen cao hơn bởi chất độc này được tìm thấy nằm trong lớp vỏ bên ngoài hoặc phần cám vốn đã được loại bỏ trong quá trình xay xát để thành gạo trắng.
Đặc biệt, hàm lượng Asen trong sữa gạo còn gạo hơn rất nhiều so với các sản phẩm khác, bởi vậy, Cục tiêu chuẩn Thực phẩm Anh đã khuyên các bậc phụ huynh không nên cho trẻ nhỏ dùng sản phẩm này.
Theo Giáo sư Meharg, phương pháp nấu cơm hiện nay – bằng cách đun sôi gạo trong nồi cho đến khi nó hút hết nước và trở thành cơm sẽ khiến cho asen trong gạo hòa tan trong nước và thấm vào cơm.
Cách nấu cơm theo kiểu đồ ôi sẽ giúp giảm bớt hàm lượng Asen
Ngược lại, việc nấu cơm theo kiểu đồ xôi, hơi nước nóng sẽ bốc hơi qua gạo và rửa sạch chất asen. Bằng cách thức này, chúng ta hoàn toàn có thể giảm được 57% asen với tỷ lệ 12 phần nước/1 phần gạo, và trong một số trường hợp có thể giảm được tới 85% asen.
Giáo sư Meharg cho hay “Chúng tôi phát hiện ra rằng bằng cách sử dụng công nghệ percolating – nấu cơm bằng lồng hấp để hơi nước luân chuyển liên tục qua gạo, có thể loại bỏ asen. Đây sẽ là một bước đột phá quan trọng vì điều này sẽ tạo ra một giải pháp giảm asen vô cơ trong chế độ ăn uống”.
Các nhà khoa học tại Đại học Queen đang tìm cách áp dụng phát hiện này để tạo ra các kiểu nồi nấu cơm mới có tác dụng làm giảm tất cả các chất ô nhiễm, bao gồm cả chì. Phát minh này sẽ đặc biệt hữu ích đối với những nước như Bangladesh, nơi cả gạo và nước đều có thể bị ô nhiễm.
Asen là một chất rất độc, độc gấp 4 lần thuỷ ngân. Asen nguyên tố và các hợp chất của Asen cũng được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế và Liên minh Châu Âu (EU) công nhận là các chất gây ung thư nhóm 1.
