Khi ráng chiều phản chiếu lấp lánh trên làn nước biển xanh ngăn ngắt cũng là lúc ngư dân vùng biển Mỹ Á (Quảng Ngãi) chung tay kéo lưới mành (lưới bắt những loài cá nhỏ) từ những con thuyền đang nhấp nhô trên sóng nước vào bờ.
Cá man man
Nụ cười của các ngư dân như rạng rỡ hơn dưới những tia nắng cuối ngày khi trong lưới dính cơ man nào là cá man man, một loài cá nhỏ, ngắn hơn cá cơm. Cá man man hiếm gặp nên phụ nữ ven biển thường dành để chế biến những món ăn ngon cho người thân, như: nấu canh, kho mặn, nấu cháo… và phơi khô để ăn dần.
Những ai từng một lần thưởng thức qua món cháo cá man man đều không khỏi xuýt xoa khen ngợi. Cá mang về rửa sạch rồi ướp với hành tím thái lát cùng ít muối bột, đường và bột ngọt. Nấu cháo đến khi gạo bung ra như nụ hoa nhỏ chớm nở lững lờ trôi trong nồi thì cho cá vào rồi dùng vá khuấy nhẹ tay để cá không bị nát. Vài phút sau cá chín, nêm cho vừa ăn rồi nhấc xuống. Múc cháo ra tô, thêm ít hành lá thái nhỏ cùng với tiêu xay nhuyễn là đã có món cháo cá tỏa hương thơm phức.
Vị ngọt từ thịt cá, vị bùi của gạo hòa cùng vị mặn của muối, cay nồng từ tiêu và hương thơm của hành lá cứ vương vấn nơi đầu lưỡi rồi chậm rãi trôi dần xuống thực quản. Sau mỗi muỗng cháo, nhai miếng bánh tráng nướng nghe giòn tan trong miệng, bữa ăn trở nên ý vị vô cùng. Tô cháo cá man man nấu với hành giúp giải nhiệt cơ thể trong những ngày nắng nóng, tạo cảm giác sảng khoái lạ thường.
Còn đĩa cá man man kho mặn là món đưa cơm tuyệt vời với cư dân miền biển. Rửa sạch cá rồi ướp với hành tím thái mỏng, ớt thái lát, đường, bột ngọt, nước mắm, dầu phộng, để khoảng hai mươi phút cho gia vị thấm đều. Tiếp đến cho cá vào nồi rồi bắc lên bếp, đun với ngọn lửa nhỏ.
Cá man man kho mặn là món đưa cơm tuyệt vời với cư dân miền biển
Những phụ nữ kỹ tính thường sử dụng nồi đất sét nung cho món cá kho thêm đậm đà hương vị. Canh chừng đến khi cá chín, nước gần cạn đáy thì nhấc xuống, dùng muỗng múc cá ra đĩa.
Vị mặn mà xen lẫn hương thơm từ cá quyện với hương vị từ cơm gạo lúa mới khiến mọi người ăn đến no mà vẫn còn thèm. Bữa cơm với những món ăn dân dã nhưng đậm đà tình nghĩa của những người dân quê chất phác khiến lòng lữ khách chợt bâng khuâng.
