Chuyên gia ẩm thực Bùi Thị Sương, phó chủ tịch hội Đầu bếp chuyên nghiệp Sài Gòn tâm tư: “Không hiểu sao một món ngon như vậy mà hiện nay gần như đã thất truyền”.
Món ngon mà bà Sương nói tới là canh súng, đặc sản một thời ở xứ biển Vũng Tàu, Long Hải. Dân miền Tây Nam bộ ngắt cọng súng, tước vỏ, nấu canh ngọt với tép, hay thêm chút me nấu canh chua với cá rô đồng. Kèm thêm ít rau quế, rau om, ngò gai cho thêm vị và màu sắc; nước canh trong, có vị chua ngọt thanh mát.
So với món canh súng miền Tây Nam bộ thì canh súng Vũng Tàu có thêm hai loại gia vị lạ mà mới nghe qua không “ăn rơ” chút nào là tương hột và kẹo đậu phộng. Đầu tiên, giã nhuyễn tương hột và kẹo đậu phộng. Sau đó phi thơm tỏi, sả, ớt rồi cho tương, kẹo đậu phộng, ít nước mắm xào thành hỗn hợp xốt để nêm vô nước dùng. Vị chua của canh súng Vũng Tàu cũng nấu bằng me hoặc lá giang, nhưng phần hỗn hợp xốt đã “bứt phá” ra món canh chua lạ.
Bà Sương kể, hồi xưa kẹo đậu phộng không có vani nêm vào canh rất ngon. Bây giờ, có thể mua đậu phộng rang giã nhuyễn để thay thế. Canh súng Vũng Tàu có thể nấu với cá biển hay bất cứ loại cá nào có nhiều thịt. Rau thơm ăn kèm cũng là quế, ngò gai, rau om, nhưng có người cho thêm cần tàu, tần dày lá để hương vị tăng lên một cung bậc nữa, hoặc thêm ít cà chua để thêm sắc màu.
Cọng súng rất mau chín nên sau khi nêm nếm nồi canh rồi mới cho cọng súng vào sau cùng. Tinh tế nữa, khi múc canh ra tô, nắm một bó súng non thân nhỏ bằng cây đũa bẻ khúc cho thêm lên tô. Tô canh súng bốc khói, dậy mùi thơm của sả, của tỏi, của tương cùng gia vị khiến món canh có vị chua ngọt thật đậm đà. Nước canh màu vàng nâu bắt mắt, thấp thoáng lớp mỡ, màu tím hồng của súng, ớt, cà chua đo đỏ, màu xanh của rau thơm… trông đã thèm. Canh ăn với cơm trắng hoặc bún tươi đều khoái khẩu.
Món canh súng ít người biết đến có lẽ vì ít có hàng quán bán rộng rãi. Nhưng với một số gia đình ở xứ biển Vũng Tàu vẫn còn gìn giữ và coi món canh này là niềm tự hào của ẩm thực quê nhà. Bà Sương cho biết, có một vị bếp trưởng vì tâm huyết với món canh súng này, đã phục hồi và biến tấu thành món bún súng đưa vào thực đơn buffet bán tại Sài Gòn. Cọng súng ở chợ mùa này khá rẻ, chỉ cần mua 10.000 đồng là đủ nấu nồi canh cho cả nhà – bốn người thỏa lòng.
Theo SGTT
